Date of publication: 25.08.2016 18:25
Date of changing: 25.08.2016 18:26

Қазақстан Республикасы заңымен 2015 жылы 13 қараша №399 «Оңалту және банкроттық мәселесі бойынша қазақстан Республикасының кейбір заң актілеріне өзгерістер және толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасының заңына «Оңалту және банкроттық туралы» өзгерістер және толықтырулар енгізілген. Осы заңмен олар банкрот деп танылғаннан кейін кәсіпорынды сақтаудың балама жолдары ұсынылады.  

Банкроттық процедураның әрбір кезеңінде борышқор және несие беруші арасында бейбіт келісім жасасу және оңалту процедурасын қолдану мүмкіндігі, сондай-ақ банкрот бірлестігін сату және мүлік иесін ауыстыру. 

Келісім жасасу жолымен борышқор және несие беруші арасында өтеу қабілетсіздігін реттеу – әрекеттегі өндірісті сақтау бойынша жаңа механизм банкроттықтың алдын алу мақсатында ұсынылады.

Сондай-ақ, оңалту және банкроттық туралы істердегі таластардың соттылығы енгізілген оңалту және банкроттық процедураларды жүргізу мерзімін қысқарту үшін заңмен, шағым сатысына дейін сот актілеріне шағымдануға шек қойылған, борышқорды банкрот деп танығанға дейін сот шешімдері тез орындауға жатады.

         Сонымен бірге, борышкердің лауазымды тұлғалары мен құрылтайшыларының (қатысушылардың) банкроттық және оңалту рәсімдерін қолдануы бойынша сотқа уақтылы жүгінбегені үшін жауапкершілігі заңмен қарастырылған.

Қазақстан Республикасының «Оңалту және банкроттық туралы» Заңының 11  бабы  2 тармағына сәйкес  борышкерлер келесі міндеттерін орындауға міндетті:

1) оның мүлкінің меншік иесі, ол уәкілеттік берген орган, заңды тұлғаның құрылтайшылық құжаттармен осыған уәкілеттік берілген органы оны тарату туралы шешім қабылдаған, ал мүлкінің құны кредиторлардың талаптарын толық көлемде қанағаттандыру үшін жеткіліксіз болған жағдайда өзін банкрот деп тану туралы сотқа жүгінуге;

2) егер бір кредитордың немесе бірнеше кредитордың талаптарын қанағаттандыру оның басқа кредиторлар алдындағы ақшалай міндеттемелерін толық көлемде орындаудың мүмкін болмауына әкелсе, өзін банкрот деп тану туралы сотқа жүгінуге; 

3) борышкер төлем қабілетсіздігінің басталғаны туралы білген немесе білуге тиіс болған кезден бастап алты ай ішінде өзін банкрот деп тану туралы сотқа жүгінуге;

4) әкімшіні (сотта істерді қарау және оңалту рәсімі мен банкроттық рәсімін жүргізу кезеңінде белгіленген тәртіппен тағайындалатын уақытша әкімші, оңалтуды, уақытша және банкроттықты басқарушылар) тағайындаған күннен бастап үш жұмыс күні ішінде сотқа және әкімшіге қаржылық-шаруашылық қызмет туралы ақпаратты, оның ішінде борышкерде бар мүлік, оның ішінде кепіл ауыртпалығы салынған, мүліктік жалдауда (жалға алуда) және (немесе) лизингте тұрған мүлік туралы, банктік шоттарда жатқан ақша туралы, шоттардың нөмірлері және банктердің орналасқан жері, дебиторлық берешек сомасы туралы мәліметтерді ұсынуға;

5) оңалтуды басқарушыға ол тағайындалған күннен бастап үш жұмыс күні ішінде құрылтайшылық құжаттарын, мөрлерді, мөртабандарды, он бес жұмыс күні ішінде – есепке алу құжаттамасын, екі ай ішінде – материалдық және өзге де құндылықтарды беруге;

6) уақытша басқарушы тағайындалған күннен бастап қарау арқылы зерделеу үшін есепке алу құжаттамасына оның қол жеткізуін қамтамасыз етуге.

Қазақстан Республикасының «Оңалту және банкроттық туралы» Заңының 11 бабы  2-тармағы 1) – 6) тармақшаларында көзделген талаптарды орындау міндеттеріне кіретін борышкердің лауазымды адамдары борышкердің мүлкі барлық кредиторлардың талаптарын қанағаттандыру үшін жеткіліксіз болған жағдайда, осы баптың 2-тармағы 11  1) – 6) тармақшаларының ережелерін бұзғаны үшін Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес ортақ субсидиарлық жауаптылықта болатындығын атап өту қажет.