Заңдастыру рәсімдерін жеңілдету
Мемлекеттің Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев «Қазақстан Республикасында ыхтияр хаты бар тұлғалар мен оралмандар, өздерінің заңдастыруға байланысты Қазақстан Республикасы азаматтарының кеңшілік беру мәселелері бойынша Қазақстан Республикасының кейбір заңнама актілеріне өзгетулер мен толықтырулар енізу туралы» заңға (бұдан әрі - Заң) қол қойды.
Заң бес институциялық реформаны іске асыру, соның ішінде заңдастыру рәсімдерін жетілдіру және ынталандыру бойынша 100 нақты қадам – Ұлт жоспарын іске асыруға бағытталды.
Жоғарыда баяндалған шараларды іске асыру үшін заңдастыру мерзімін 2016 жылғы 31 желтоқсанға дейін ұзартуға көзделген шаралар – жалпы декларациялаудың басын үйлестіру болып табылады.
Өзгертулер нормативтік-құқықтық актілердің, соның ішінде «Салық және бюджетке түсетін басқа да міндетті төлемдер туралы» кодекске (Салық кодексі) енгізілді.
Салық кодексінің 185 бабымен шетелдегі мүліктерді міндетті түрде декларациялау қосыша талап енгізілді:
- шетел банктарындағы банк шоттары, сондай-ақ осындай шоттағы ақшалар;
- еншік құқығындағы келесі мүліктер:
Ø шет мемлекеттіктер заңнамасына сәйкес шетел мемлекеті органы құзыретіне жататын мемлекеттік немесе өзге де тіркеулер (есеп) (құқық және (немесе) мәмілер) жылжымайтын мүлік. ;
Ø Қазақстан Республикасы шегінен тыс тіркелген құнды қағаздар мен эмитенттер;
Ø Қазақстан Республикасы шегінен тыс тіркелген заңды тұлғаның жарғылық капиталына қатсу үлесі;
180-2 және 221 бабында. Салық кодексі мүлікті заңдастыру жарғылық капиталына үлес ретінде (ақшадан басқа) тапсыру кезінде құнның өсуінен кірістерді анықтау тәртібі баяндалды (кроме денег), Республикасы шегінен тыс көздерден алған жеке тұлаға, сондай-ақ жеке кәсіпкер мүлікті іске асыру кезінде шағын бизнс субъектілері үшін арнайы салық режимі қолданылады. Осы баптағы өзгерту 2015 жылғы 1 қаңтардан бастап өз күшіне енеді.
Заңдастыруды жүргізу тәртібі толығымен өзгертілді.
Әкімдік жанындағы комиссияда ҚР аумағындағы жылжымайтын мүлікті жүзеге асырады, оған құқығы ресімделмеген. Заңның 4 бабына сәйкес назар аударылуға тиіс, ресімделмеген құқық мүліктері бойынша құжаттарды беру мерзімі 2016 жылғы 30 қарашада аяқталады.
ҚР аумағында қалған мүліктер бөлігі – заңдастыру субъектілеріне немесе басқа тұлғаға ресімделген құқық, жылжымалы мүлік, алым төлемінсіз мемлекеттік кіріс органына декларация ұсыну арқылы заңдастыру жүргізіледі.
Заңдастыру ҚР шегінен тыс мүліктер бойынша 10 пайыздық алым төлеммен мемлекеттік кіріс органына декларация ұсыну арқылы заңдастыру жүргізіледі.
Бұдан басқа, Заңның 3 бабында 10 пайыздық алым төлеммен сенімділікпен басқаруға берілген ҚР аумағы шегінде орналасқан мүлік бойынша заңдастыруға жататын мүліктер тізімдері кеңейтілді.
Осыған орай, Заңға хабарламамен тапсырыс хаты пошта бойынша немесе қатысу тәртібіне мемлекеттік кіріс органында қағаз тасымалдағышта ұсынылған субъектілерді заңдастыру «арнайы декларация түсінігі» енгізілді.
Субъектілерді заңдасытыру үшін кепілдеме біріншіні көздейді: құқық қорғау, басқа мемлекеттік органы және басқа да ұйымдардың қызметкерлерінің заңға қайшы әрекетінен қосымша қорғау бөлігінде қылмыстық жауапкершілікке дейін қылмыстық заң нормаларын нақтылау және күшейту. Екінші: заңдастыру барысында алынған ақпарат, қылмыстық іс бойынша дәлел ретінде пайдалану мүмкіндігінің болмауы. Үшінші: мүлікті заңдастыруды жүргізу үрдісінде мемлекеттік кіріс органдарымен алынған салық төлеуші туралы мәліметті ұсынуға тыйым салу туралы салықтық заңнама нормалары енгізілді. Төртінші: Бас Прокурорының және оның орынбасарларының айырықша санкциясымен мемлекеттік кірістер органында, құқық қорғау органында ақшаларды заңдастыру туралы ақпаратты ұсыну туралы банктік заңнамалар нормасына енгізілді.
Заңның 5 бабының, мүлікті заңдастыратын тұлға үшін кепіл аударудың жаңа редакциясында баяндалды.
Заңдасытыру субъектілері аталған баптың 1 тармағы 1 және 2 тармақшасында аударымдар, баптар қатарында қылмыстық және әкімшіліктік жауапкершіліктен босатылды, Қазақстан Республикасы заңына сәйкес осындай декларациялардағы мәліметтер және толық ұсынылмаған немесе расталмаған декларация жеке тұлғалардың мүлкі мен кірістері туралы декларация және (немесе) жеке тұлағның міндеттемелері және активтері жөніндегі декларацияны ұсынбағаны үшін тәртіптік жауапкершіліктен босатылады, соның ішінде жұбайы (зайыбы).
2014 жылдың 1 қыркүйегіне дейінгі кезеңде алған заңдастыру субъектілер кірісі бойынша жеке кіріс салығын заңдастыру субъектік салық міндеттемесін тоқтату – салықтық рақымшылығы көзделген.
Осымен қатар, шетелдегі шоттар мен мүліктер бойынша декларация тапсырмағаны үшін жазалау Заңмен күшейтілді. Жеке табыс салығы бойынша оларды декларацияда көретпегені үшін 2017 жылғы 1 қаңтардан бастап күшіне енетін «Әкімшіліктік құқық бұзушылықтық туралы» кодекстің 275 бабымен айыппұл санкциялары көзделген.
СҚО бойынша Мемлекеттік кірістер департаменрті