СҚО кәсіпкерлер палатасы алаңында ағымдағы жылдың 19-20 қаңтар салық төлеушілердің хабардарлығы және салық мәдениет арттыру үшін, Қазақстан Республикасы салық және кедендік заңнамасының 2017 ж. енгізілетін, өзгерістер мәселелер бойынша ұлғайтылған семинар-кеңес жүргізілді.

      Заң және жеке кәсіпкерлер өкілдері семинарға қатысты.

      СҚО Кәсіпкерлер палатасы директорының орынбасары  Марат Жаксылықұлы Ысқақов семинарды ашты.

      Бұдан әрі, семинар-кеңес жүргізу бағдарламасына сәйкес СҚО бойынша мемлекеттік кірістер департаменті қызметкерлері Л.М.Әбілова; Д.А.Ковальд; А.Е.Исабекова; С.А.Липина; Ж.К.Клюкова және кәсіпкерлер палатасы өкілеті Л.Н.Ермолаева баяндады.

        Семинарда баяндалған негізқгі мәселелер келесілер болды:

• 2017 ж. енгізілетін салық заңнамасы енгізілетін өзгерістердің қысқаша шолуы. Жалпы ережелер;
• 2017 ж. 1 қаңтарынан енгізілетін жанама салықтар бойынша өзгерістер. Электронды шот-фактуралар. Тауарларды алып тастау тізімі;
• Салықтық берешекті мәжбүрлеп өндіріп алу бойынша өзгерістер. Оңалту және банкроттық;
• 2017 ж. 1 қаңтарынан енгізілетін, кеден заңнамасы бойынша өзгерістер;
• Шетелдік қаржыландыру мониторингі.

         Өзінің баяндамасында Түсіндіру жұмысы басқармасы басшысы Л.М.Әбілова салық кодексіне енгізілген негізгі өзгерістермен таныстырды.

         Шетелдіктер және азаматтығы жоқ тұлғалар бойынша жеке табыс салығы және әлеуметтік салық бойынша декларациямен (200 нысаны) ҚР азаматтары бойынша жеке табыс салығы және әлеуметтік салық бойынша декларация формаларын біріктіру салық есептілігі формаларын оңтайландыру мақсатында қаралған.

         2017 ж. 1 қаңтарынан салық есептілігінің жаңа формасы енгізіледі – жалға алу келісімдері реестрінің нысаны (пайдалану) (871.00 нысаны).

          Сондай ақ заңның 11 б. жалпыға бірдей ресми мәлімдеу бойынша 01.01.2020 ж. әрекетіне жалпыға бірдей ресми мәлімдеу бойынша заңды енгізу бөлігінде өзгерістер енгізілді, яғни 2020 ж. бір кезеңге ресми мәлімдеу мерзімдерін тасымалдау қаралғанын атап өтті.

          Соған байланысты, 01.01.2017 ж. жалпыға бірдей ресми мәлімдеу бойынша заңмен қаралған барлық нормалар, 01.01.2020 ж. қолданысқа енгізіледі;

          11 пайыз ставкасы бойынша ауыл шаруашылық өнімдері өндірушілері үшін арнайы салықтық режім қолданатын, шаруа және фермерлік шаруашылықпен әлеуметтік салық төлемі бойынша міндетті белгілейтін, салық кодексінің 47 б. түзету енгізілген;

         Есептік салық кезеңінің, жылдың 1 шілде айынан кешіктірмей салық органымен жеке тұлғалардың мүлігіне салығын және жеке тұлғалардан жер салығын есептеуге сәйкес Салық кодексінің 391 және 409 б. өзгерістер енгізілді. Есептік салық кезеңінің, жылдың 1 шілде айынан кешіктірмей салықтардың бюджеттік төлемі жүргізілетін болады.

Сонымен бірге, 2017 ж. 1 қаңтарынан жеке кәсіпкер ретінде тіркеу есебіне қою ескертетін тәртіпке аударылады.

 Бұдан әрі баяндамамен ҚҚС әкімшілендіру бөлімінің басшысы Д.А.Ковальд баяндады. Бөлім басшысы 2018 ж. 1 қаңтарынан енгізілген өзгерістерге сәйкес шот-фактураны  электронды түрде шығаруға міндетті екенін атап өтті:

• Мониторингке тиіс, ірі салық төлеушілер.

2019 ж. 1 қаңтарынан электронды түрде шот-фактураларды шығаруға міндетті:

- қосылған құн салығы бойынша тіркеу есебінде тұрған, қосылған құнға салық төлеушілері.

Сондай ақ өкілетті экономикалық операторлар үшін 2016 ж. 1 қаңтарынан электронды нысанда шот-фактураларды көшіру мерзімі, 2016 ж. 1 шілдеден кеден өкілдері үшін, кедендік көшірушілері, уақытша сақтау қоймаларының иелері, кеден қоймаларының иелері белгіленген болатын.

2016 ж. 11 қаңтарынан салық төлеушілер үшін  ЕАЭО кеден аумағында тауарлар әкелімі және үндеулерінің кейбір мәселелері туралы хаттаманың негізінде, алу тізіміне енгізілген, тауарды іске асырады.

Сонымен қоса, енгізілген өзгерістердің негізінде, тауарларды, қызметті, жұмысты сатып алған кезде, ҚҚС есебіне жатқызу күні, жеткізушінің шот-фактурасында көрсетілген, айналым жасау күніне қарамастан, келесі күндерден ең кейінгісі бойынша анықталатын болады:

Тауарларды, жұмысты, қызметті сатып алу күні;

 Шот-фактураның көшірмесі күні.

Сондай ақ темекі бұйымдарына ілеспе үстемелерді енгізу туралы, алкоголь өнімдерін қайта таңбалау туралы, 1 қаңтардан енгізілетін ставкалардың өзгеруіне салық төлеушілердің назарын аударды.

Оңалту және банкроттық бөлімінің басшысы А.Е.Исабекова, «Активтерді оңалту және басқару бойынша компания» бұдан әрі «КРУА» АҚ салықтық берешек есебіне борышқордың мүлігіне иелік ету шектеуін іске асыруды жүргізетін, уәкілетті заңды тұлғамен өзара әрекетке байланысты берешекті өндіріп алу бөлігінде 01.01.2017 ж. әрекетке енгізілген негізгі түзетулерді атап өтті.

Уәкілетті заңды тұлға түсінігіне толықтыру енгізуге байланысты «КРУА» АҚ укілеттігі кеңейтілген, салықтық берешекті өтеу графигін салық төлеуші бұзған жағдайда және оның мүлігі немесе үшінші тұлғаның мүлігін кепілге салуда салықтар төлемі бойынша салық төлеушіге мерзімін ұзартуды ұсыну кезінде 53 б. сәйкес МКО өндіріп алуды кепілге салынған мүлікке бағыттайды.

Сонымен бірге, «Оңалту және банкроттық туралы» ҚРЗ өзгертулер және толықтырулар енгізілді, оларды банкрот деп танығаннан кейін кәсіпорындарды сақтауға балама жолдары ұсынылады.

Бұл мүмкіндік оңалту және банкроттық процедураның әр бір кезеңінде борышқор және несие беруші арасында бейбіт келісім жасау процедурасын қолдану, сондай ақ компанияны сату – банкрот және мүлік иесін ауыстыру.

Банкроттықтың алдын – алу мақсатында қолданыстағы өндірістерді сақтау бойынша жаңа механизм ұсынылды – келісім жасау жолымен борышқор және несие беруші арасында өтеу қабілетсіздігін реттеу.

Сондай ақ оңалту және банкроттық процедурасын жүргізу мерзімін қысқарту үшін заңмен оңалту және банкроттық туралы істерде таластардың соттылығы енгізілді, шағым сатыларына дейін сот актілеріне шағымдануына шек қойылған, борышқорды банкрот деп тану туралы соттар шешімі тез арада орындалуға жатады.

      Әрі қарай кедендік ресімдеу басқармасының бас маманы С.А. Липина баяндама жасады. Әкімшілік тосқауылды және кәсіпкерлердің жүктемелерін төмендету, көлік құралдарын босату, негізсіз тоқтап тұруды болдырмау, сол сияқты тауарларды уақытша сақтау кезінде СЭҚ қатысушылардың шығындарын төмендету мақсатында, Кодекстің 44-бабы, уақытша сақтау қоймаларының иелеріне көлік құралынан тауарларды түсіру қажет болған кезде, оларды уақытша сақтау қоймаларына орналастыру үшін, қоймаға орналастыру мақсаты үшін тасымалдаушы тауарды ілестіру құжаттарын тапсырған сәттен бастап төрт сағаттан кешіктірмей мерзімінде жүктеу жұмыстарының басталуын қамтамасыз ету міндеттемесімен толықтырылған.

СЭҚ қатысушылар үшін кеден операцияларын жеңілдету және  әкімшілік тосқауылды төмендету мақсатында, Кодекстің 319-бабы 3-тармағы жағдайымен толықтырылады, оған сәйкес кеден транзиті бір елді мекеннің әкімшілік-аумақтық шекарасының шегінде орналасқан, келген орнынан уақытша сақтау орнына дейін жеткізілетін шетел тауарларына қатысты қолданылмайды (мысалға, әуежайдан УСҚ дейін).

 Одан басқа, мамандардың айтуынша, 2017 жылғы 1 қаңтардан кеден транзиті кезінде, Қазақстан Республикасы аумағында орналасқан, тауарлар егер келген орнынан жеткізілу орнына әуежай көлігімен жеткізілген жағдайда кеден бажын, салықтарды төлемді қамтамасыз етуді ұсыну талап етілмейді.

26.07.2016 ж. «Төлемдер және төлемдер жүйелері туралы» заңды қабылдауға байланысты, салық заңнамасына өзгеріс енгізілгенін түсіндіру жұмысы басқармасының бас маманы Ж.К.Клюкова атап өтті.

Салық кодексінің 14 б. Шетел мемлекеттерінен, халықаралық және шетел ұйымдарынан, шетелдіктерден, 1 теңге сомасына артатын, олармен жасалған келісімдер бойынша және заңды көмек көрсетуге бағытталған, азаматтығы жоқ тұлғалардың өзге мүлігі және (немесе) ақшаны жұмсау және алу туралы тұрғылықты жері бойынша МКО жеке және заңды тұлғалар және (немесе) заңды тұлғаның құрылымдық бөлімшелері хабарлама және мәлімет  ұсынады, соның ішінде құқықтық ақпараттандыру, сондай ақ оларға кеңес беру, қоғамдық пікір сұратуларын зерттеу және жүргізу, сондай ақ олардың нәтижелерін тарату және орналастыру, жинау, ақпаратты талдау және тарату.

Заң қолданысы таратылмайтын тұлғалар және жағдайлар тізімі белгіленді.

Сонымен бірге, тұлғалар туралы ақпарат – шетел көздерінен ақша және (немесе) мүлік алатындар, оларды ұсынған тұлғалар туралы, алынған қаражаттар сомаларға және өзге мәліметтер ҚР ҚМ МКК интернет порталында орналастырылатыны  мамандармен белгіленді.

Семинардың соңында Департамент қызметкерлерімен түсініктемелер және салық және кеден заңнамасының көптеген проблемалы мәселелерге жауап берілді.